Odwiedzasz Poland wersję Kee Safety z United States. Czy chcesz aby przenieść Cię na wersję United States?
Jaka jest różnica między ochroną zbiorową przed upadkiem a systemami asekuracyjnymi? Kiedy osoby odpowiedzialne za BHP lub osoby zajmujące się bezpieczeństwem i utrzymaniem obiektu muszą zdecydować o zabezpieczeniu przed upadkiem z dachu, mogą skorzystać z dobrych rad dziennikarzy w kwestii rozpoznania tematu pytaniami: „Kto, co, kiedy, gdzie i dlaczego”.
"Kto, co i kiedy" ma dostęp do dachu w celu konserwacji, napraw, inspekcji lub innych zadań? Ważne jest, aby wszystkie systemy ochrony przed upadkiem spełniały polskie i europejskie normy bezpieczeństwa i posiadały odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa. Każdy pracownik na dachu musi być zabezpieczony na swoim stanowiskiem pracy.
Pozostają pytania "gdzie i dlaczego", a więc między innymi jaki rodzaj zabezpieczenia przed upadkiem należy zastosować, środki ochrony indywidualnej czy ochronę zbiorową?
To oczywiste, że należy chronić pracowników pracujących na wysokości i zapewniać im bezpieczne miejsce pracy.
Zbiorowa ochrona przed upadkiem, np. barierka dachowa ma na celu ochronę wszystkich osób pracujących na wysokości bez środków ochrony indywidualnej. Ograniczeniem w poruszaniu się są tylko balustrady ochronne zainstalowane wokół zagrożeń.
Przepisy jasno określają, że tam, gdzie to możliwe, należy stosować system barierek ochronnych. Barierki chronią wszystkich pracowników przebywających na dachu i nie wymagają specjalnego szkolenia. Ten rodzaj ochrony przed upadkiem z wyskości nazywa się „systemem zbiorowym”, ponieważ jednocześnie chroni wielu pracowników i nie wymaga stosowania ŚOI (Środków Ochrony Indywidualnej).
Na obszarach o ograniczonej przestrzeni, na dachach o dużym nachyleniu lub wszędzie tam, gdzie zastosowanie systemu zbiorowego nie jest możliwe lub nie jest praktyczne, należy zastosować system ochrony indywidualnej połączony ze ŚOI.
Bezpieczny i odpowiedni system ŚOI obejmuje pełną uprząż klasy A, linkę o stałej lub regulowanej długości np. linę z urządzeniem samohamownym. Oczywiście, co najważniejsze, na dachu muszą znajdować się też odpowiednie punkty kotwiczące, systemy asekuracyjne do których można wpiąć ŚOI.
System ochrony indywidualnej, czyli zabezpieczający w razie upadku lub ograniczający dostęp, to forma ochrony osobistej, która ogranicza miejsce, w którym dana osoba może wejść na dach i sposób, w jaki może się poruszać.
Systemy asekuracyjne wymagają od użytkownika stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej (ŚOI), czyli szelek bezpieczeństwa i linek bezpieczeństwa oraz umiejętności ich obsługi i użytkowania.
Systemy powstrzymywania spadania chronią ograniczoną liczbę pracowników, wymagają od nich posiadania aktualnych szkoleń oraz zrozumienia zasad pracy przy użyciu ŚOI. Problemem może być np. zrozumienie różnicy między pracą w ograniczeniu a pracą w zabezpieczeniu.
Systemy ograniczające, lub inaczej mówiąc do ‘pracy w ograniczeniu’, nie dopuszczają do rozpoczęcia spadania, a więc i powstania upadku. Aby zakwalifikować system jako ‘ograniczający’, umiejscowienie elementów systemu asekuracyjnego oraz długość liny łączącej z nim pracownika musi być tak dobrana, by nie dopuścić użytkownika bliżej niż 0,5m od krawędzi dachu lub innego miejsca zagrożonego upadkiem. Dla standardowej długości linki bezpieczeństwa (2m) system należy zamontować nie bliżej niż 2,5m od krawędzi potencjalnego upadku.
System powstrzymujący upadek lub inaczej mówiąc system zabezpieczający (w razie upadku) dopuszcza sytuację, że użytkownik rozpoczyna spadanie. Zadaniem systemu jest powstrzymanie upadku oraz zmniejszenie sił działających na ciało użytkownika w taki sposób, by ograniczyć jego skutki. System projektuje się tak, by skutecznie powstrzymał i zamortyzował upadek zanim dojdzie do uderzenia o ziemię lub inną występującą na obiekcie przeszkodę (np. daszek, wiatę itp.).
Jak widać na powyższym przykładzie, stosowanie systemów asekuracji w połączeniu z ŚOI wymaga dużej wiedzy, doświadczenia w pracach z urządzeniami asekuracyjnymi i nie jest zalecane dla użytkowników, którzy nie pracują z ŚOI na co dzień.
Niezależnie od tego, czy stosowany jest system ochrony zbiorowej przed upadkiem, czy systemy asekuracyjne, właściwa ochrona przed upadkiem zaczyna się od zrozumienia różnic pomiędzy zagrożeniami występującymi na dachu.
Podstawowe zagrożenia na dachu to:
Aby dostać się na dach, powszechnie stosuje się drabiny. Drabina taka musi być zgodna z odpowiednimi przepisami, takimi jak np. norma PN-EN14122.
Norma ta, oprócz wymagań dla samej drabiny wymaga by stosować konkretne systemy zabezpieczeń dostępu. W tym celu należy stosować samozamykające się bramki bezpieczeństwa połączone z systemem barierek dachowych po obu stronach wyjścia z drabiny. Zabezpieczenie takie ma za zadanie chronić osoby przed przypadkowym wpadnięciem w otwór dostępowy drabiny.
Zestaw barier ochronnych dla wyjścia z drabiny Kee Guard stanowi zbiorowy system ochrony przed upadkiem przeznaczony do tego celu.
Świetliki, naświetla i klapy uważane są za otwory w dachu, a upadki przez świetliki są najczęstszą przyczyną wypadków podczas prowadzenia prac na dachu. Zgodnie z wymogami przepisów, miejsca takie należy wygrodzić barierką bezpieczeństwa o pełnej wysokości lub zastosować odpowiedni system asekuracyjny niedopuszczający do rozpoczęcia upadku (ograniczający).
Zgodnie z przepisami, każde miejsce pracy wyniesiona ponad 1m ponad otaczające powierzchnie jest pracą na wysokości i wymaga stosownego zabezpieczenia. Przepisy nie regulują jednak w jakiej odległości od niezabezpieczonych krawędzi należy stosować zabezpieczenia. Na podstawie dobrej praktyki,doświadczenia i wiedzy technicznej przyjęło się uznawać, że praca na wysokości bliższej niż2m od potencjalnego miejsca upadku, musi być zabezpieczona zgodnie z przepisami czyli barierką. Jeśli nie ma attyki, barierki należy wyposażyćw krawężnik, zwanym bortnicą.
Alternatywne zabezpieczenie przy użyciu systemu asekuracji linowej czy punktowej powinno być stosowane tylko wtedy gdy nie ma możliwości użycia balustrad i projektowane tak, by nie umożliwiały pracownikowi rozpoczęcia upadku.
Podsumowując, prace na wysokości należą do prac szczególnie niebezpiecznych. Zgodnie z wymaganiami BHP, stosowanie zabezpieczeń przed upadkiem z wysokości jest obowiązkiem moralnym oraz wymogiem prawnym. Pracodawcy, pracownicy oraz zleceniodawcy muszą przestrzegać wytycznych z dokumentu oceny ryzyka pracy w miejscu szczególnie niebezpiecznym jakim jest np. dach oraz rozważyć, która z dostępnych metod pracy będzie najbezpieczniejsza i się do niej stosować.
Podstawowa różnica polega na skali ochrony. Środki ochrony zbiorowej, takie jak barierki wokół dachu, chronią wszystkich pracowników jednocześnie i nie wymagają od nich stosowania dodatkowego sprzętu. Natomiast indywidualne środki ochrony (ŚOI), jak szelki bezpieczeństwa i linki zabezpieczające, chronią pojedynczych pracowników i wymagają odpowiedniego przeszkolenia i umiejętności obsługi.
Systemy ochrony indywidualnej powinny być stosowane w sytuacjach, gdy użycie środków ochrony zbiorowej nie jest możliwe lub praktyczne. Przykłady to dachy o dużym nachyleniu, obszary o ograniczonej przestrzeni czy specyficzne warunki prac, gdzie zamontowanie barierek jest technicznie niemożliwe.
Należy się upewnić, że pracownicy korzystający z systemów asekuracyjnych do pracy w ograniczeniu posiadają stosowne badania i szkolenia z rodzaju prowadzonych prac oraz zostali przeszkoleni w zakresie prawidłowego zakładania i używania Środków Ochrony Indywidualnej (pełna uprząż, linka bezpieczeństwa, kask i inne stosowane środki ochronne). Sprzęt należy sprawdzić przed i po użyciu i poddawać regularnym przeglądom serwisowym.